Bệnh nhân 60 tuổi, ngụ ở Tây Ninh là một trong những bệnh nhân không may bị mắc hội chứng “chết xương” hiếm gặp trong y khoa.

Theo bệnh nhân chia sẻ, vào tháng 12.2021 sau khi mắc COVID-19, bà bắt đầu sưng mắt trái và được phẫu thuật xoang ở một bệnh viện tại huyện Củ Chi.

Khoảng 3 tháng sau, tình trạng nặng nề hơn, sưng mặt nhiều, rò mủ ở trán và hàm trên. 

Qua chẩn đoán hình ảnh, bệnh nhân có xoang mờ, hoại tử xương khẩu cái và xương trán. Khi bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy quyết định phẫu thuật, mở nắp sọ, nhận thấy xương hoại tử, mủ bám trong xương và ở màng não. Để giữ được mạng sống cho bệnh nhân, các bác sĩ bắt buộc phải gỡ 1 phần xương sọ đã bị hoại tử, tháo bỏ hơn 10 chiếc răng do hoại tử xương hàm. 

Trường hợp thứ 2 là bệnh nhân 63 tuổi sống tại Khánh Hòa. Bà cũng bị COVID-19 vào tháng 12.2021. Đến tháng 2.2022, bệnh nhân nhức đầu, sưng mắt. Bệnh viện tại Nha Trang chẩn đoán viêm đa xoang, chuyển Bệnh viện Chợ Rẫy.

Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh nhân đã hoại tử xương sọ trán, có mủ, hốc mũi, xương khẩu cái. Các chuyên khoa phải phối hợp phẫu thuật để lấy toàn bộ phần xương hoại tử, ổ áp xe, đánh kháng sinh, kháng nấm. Bệnh nhân thoát nguy cơ tử vong rất cận kề. 

Chưa dừng lại ở con số 2 bệnh nhân, chỉ trong vòng 2 tháng qua, Bệnh viện Chợ Rẫy đã ghi nhận 11 trường hợp tương tự: hoại tử xương sọ, hàm mặt, viêm xoang bất thường. 

Bệnh nhân nhập viện với biểu hiện đau đầu, nghẹt mũi, sưng mặt, mắt, tiền căn COVID-19 (thể Delta). Khoảng 50% bệnh nhân bị đái tháo đường. Khi chụp CT scan, MRI có tổn thương lan rộng xương sọ hàm mặt. Trong đó, có 2 bệnh nhân đã tử vong.

PGS. Trần Minh Trường, Nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy đánh giá, đây là những ca bệnh rất lạ, tình trạng hoại tử xương sọ, hàm, xoang rất nặng, các ổ viêm nhiễm nghiêm trọng.   

Sau nhiều lần hội chẩn, tranh luận, các chuyên gia tại đây thống nhất: mổ sớm, giải quyết tình trạng viêm nhiễm cho bệnh nhân. 

Các bệnh nhân đã được phẫu thuật để lấy hết phần xương chết, viêm nhiễm, các ổ áp xe. Sau đó, đánh kháng sinh, kháng nấm với tính toán kỹ lưỡng trong thời gian dài. Nếu không, sau mổ bệnh nhân vẫn có thể tử vong. Bước đầu, 3 bệnh nhân được điều trị thành công nhưng cần theo dõi, tái khám kỹ trong thời gian tới. 

Theo PGS. Trần Minh Trường, hiện nay chưa thể kết luận chính xác tình trạng viêm hoại tử xương hàm, sọ mặt do COVID-19. Tuy nhiên, bằng kinh nghiệm lâm sàng, nhận thấy có mối liên quan của bệnh trên với biến thể Delta gây bệnh COVID-19.

“Chúng tôi nghĩ nhiều đến khả năng tắc mạch trong thời gian bệnh nhân mắc COVID-19. Đặc biệt biến thể Delta gây ra tình trạng tăng đông, tắc mạch”, PGS. Trần Minh Trường phán đoán. 

Trên thế giới, từ tháng 5.2021 đến tháng 5.2022 có 80 bài báo cáo ở Ấn Độ, Trung Quốc, một số quốc gia châu Á về sự xuất hiện các ca viêm cốt tủy xương, hoại tử xương sọ, viêm xoang tương tự chùm ca bệnh tại Bệnh viện Chợ Rẫy. 

Các bác sĩ khuyến cáo, bệnh nhân sau khi mắc COVID-19 từ 6-8 tháng có nhức đầu kéo dài, viêm xoang, có thể cần chụp CT scan sọ não để cảnh báo. 

Tuy nhiên, các cơ sở y tế không nên chỉ định các kỹ thuật trên nếu không cần thiết.