Chưa đến một nửa số nam giới hài lòng với tình bạn của họ, theo một cuộc khảo sát năm 2021 từ Trung tâm khảo sát về cuộc sống của người Mỹ. Và cứ mỗi 10 người đàn ông thì chỉ có hai cho biết bạn thân thường xuyên là chỗ dựa tinh thần khi họ cần, con số này chênh lệch lớn so với tỷ lệ 4/10 ở phụ nữ.

Một cuộc thăm dò của YouGov năm 2019 cho thấy 32% nam giới không có ai trong đời họ coi là bạn thân nhất, trong khi 18% nam giới thậm chí không có một người bạn thực sự. Và khi đàn ông có bạn bè, tình bạn của họ có xu hướng liên quan đến những hoạt động nhiều hơn dựa trên cảm xúc.

Judy Yi-Chung Chu - giảng viên lớp phát triển tâm lý nam sinh tại Đại học Stanford ở California (Mỹ), cho biết tình bạn của nam giới có xu hướng bắt đầu rạn nứt vào khoảng giữa và cuối tuổi vị thành niên, xa cách rõ ràng hơn ở tuổi trưởng thành. Và đàn ông ít duy trì tình bạn thân thiết so với phụ nữ. 

Theo nghiên cứu, duy trì thói quen giãi bày tâm sự khi stress giúp nam giới cải thiện sức khỏe tinh thần và bớt cảm thấy đơn độc. Tuy nhiên, không phải người đàn ông nào cũng dễ dàng mở lời với bạn bè khi tâm trạng bất ổn. 

Khi Tiến sĩ Frank Sileo, nhà tâm lý học ở Ridgewood, New Jersey (Mỹ) lần đầu tiên thực hiện nghiên cứu về tình bạn nam giới vào năm 1995, nhiều người tham gia cho rằng khảo sát của ông có chủ đề hướng đến tình yêu đồng tính. Định kiến này tiết lộ một số nguyên nhân có thể cản trở đàn ông xây dựng tình bạn sâu sắc.

Định kiến về LGBT có thể thay đổi sau 27 năm, nhưng hiện áp lực xã hội về hình mẫu đàn ông cứng cỏi, mạnh mẽ vẫn khiến cánh mày râu khó bày tỏ cảm xúc và tâm sự gần gũi với nhau. 

Ông Sileo cho biết, xu hướng phân loại trải nghiệm cảm xúc theo giới ảnh hưởng lớn đến đời sống tinh thần. Những người đàn ông hạn chế bày tỏ mặt cảm xúc, tập trung vào quyền lực và đạt điểm cao trong các cuộc khảo sát đo lường chứng sợ đồng tính thường ít có tình bạn đồng giới thân thiết gần gũi.

Tiến sĩ Niobe Way, giáo sư tâm lý học ứng dụng tại Đại học New York (Mỹ) đồng tình rằng nam giới có xu hướng mất kết nối về mặt cảm xúc trong tình bạn. Cô nhận định con người được sinh ra với hai mặt: một mặt cứng rắn và độc lập, một mặt mềm yếu dễ bị tổn thương và cần chỗ dựa tinh thần. 

Trong đó, mặt cứng rắn được gắn với nét nam tính và vốn được đa số ưa chuộng hơn, còn mặt yếu mềm được xem là nữ tính. Những bé trai lớn lên giữa một xã hội đặt "chuẩn mực" cho đàn ông trưởng thành là phải rũ bỏ tính cách mềm yếu bẩm sinh của con người - một lối suy nghĩ có hại, theo các nhà nghiên cứu khoa học thần kinh, khoa học xã hội và tâm lý.

Động lực phải trở nên cứng rắn và không bao giờ tỏ ra dễ bị tổn thương hạn chế đàn ông xây dựng tình bạn, điều đó có thể khiến họ cảm thấy cô đơn hơn, có xu hướng cư xử bạo lực và khó kiểm soát cơn tức giận.

“Chúng ta sống trong một nền văn hóa xung đột với bản tính vốn có của con người. Nếu nuôi dạy con trẻ trái tự nhiên, chúng ta không nên ngạc nhiên nếu một số đứa trẻ gặp khó khăn về sức khoẻ tinh thần khi trưởng thành”, tiến sĩ Way bày tỏ. 

Way cho biết đàn ông có xu hướng tìm kiếm tình cảm gần gũi ở những người phụ nữ trong cuộc đời mình, đặc biệt là bạn gái hay vợ. Bởi, họ cảm thấy phụ nữ giỏi xây dựng quan hệ bạn bè thân thiết và có thể thoải mái khám phá mặt yếu mềm của bản thân.

Đây có vẻ là một giải pháp tốt, nhưng không hiệu quả. Đàn ông có thể tạo ra căng thẳng không cần thiết cho mối quan hệ nếu coi người yêu hay vợ là người bạn thân thiết, chỗ dựa tinh thần duy nhất của họ để trút bầu tâm sự. 

Tiến sĩ Way nhận định, quan điểm phổ biến là chỉ nên chia sẻ khó khăn, bày tỏ những thắc mắc và lo lắng với một người hoặc một mối quan hệ, đặc biệt khi có người yêu hay kết hôn. Tuy nhiên không phải lúc nào vợ hay bạn gái cũng đem lại sự hỗ trợ tốt nhất trong mọi chuyện.

“Đàn ông có thể nghĩ rằng trò chuyện gần gũi với người khác là phản bội”, Way nói, “thực tế phụ nữ lại mong mỏi họ hãy tâm sự cả với người khác để tìm giải pháp tháo gỡ, lắng nghe những quan điểm khác”.